Otizm Belirtileri Nelerdir?

Otizm veya Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), çocukları farklı şekillerde etkiler. Belirtilerini erken tanımak, ailelere destek ve kaynak sağlamada yardımcı olabilir. Bir çocuk gelişimi uzmanı olarak, otizmin yaygın belirtileri ve bunların nasıl tanımlanabileceği konusunda size rehberlik edeceğim.

Otizm Nedir?

Otizm, iletişimi, sosyal becerileri ve davranışı etkileyen nörolojik bir durumdur. Erken çocukluk döneminde ortaya çıkar ve bir kişinin hayatı boyunca sürebilir. Otizm, çok çeşitli belirtileri ve yetenekleri kapsadığı için bir spektrum olarak adlandırılır. Otizmli her çocuk, belirtileri kendilerine özgü şekillerde deneyimleyebilir.

Erken Belirtileri Tanıma

Ebeveynler ve bakıcılar, genellikle bir çocuğun hayatının ilk iki yılında fark edilen otizmin erken belirtilerine dikkat etmelidir. İşte bazı yaygın erken belirtiler:

• Sınırlı Göz Teması: Bebekler genellikle göz teması kurar. Otizmli çocuklar, ebeveynleri de dahil olmak üzere başkalarıyla göz teması kurmaktan kaçınabilir. İnsanlardan çok nesnelere bakabilirler.
• Gecikmiş Konuşma Gelişimi: Birçok çocuk ilk yaş gününde basit kelimeler konuşmaya başlar. Otizmli bir çocuk konuşmada gecikme gösterebilir veya hiç konuşmayabilir. Ayrıca basit talimatları anlamakta zorluk çekebilirler.
• Sosyal Etkileşimlere İlgi Eksikliği: Küçük çocuklar genellikle başkalarıyla oynamaktan hoşlanırlar. Otizmli bir çocuk tek başına oynamayı tercih edebilir ve sosyal oyunlara veya etkileşimlere ilgi göstermeyebilir.
• Tekrarlayan Davranışlar: Tekrarlayan eylemleri izlemek önemli olabilir. Bazı çocuklar oyuncakları sıralayabilir, aynı ifadeleri tekrarlayabilir veya aynı hareketleri tekrar tekrar yapabilir.
• Duyusal Girdiye Duyarlılık: Otizm bazı çocukları ışıklara, seslere ve dokulara karşı aşırı duyarlı hale getirebilir. Gürültüyü engellemek için kulaklarını kapatabilir veya belirli kumaşlarla rahatsızlık duyabilirler.

Yürümeye Başlayan Çocuk ve Okul Öncesi Çağındaki Belirtiler

Çocuklar büyüdükçe belirtiler değişebilir veya daha belirgin hale gelebilir. İşte yürümeye başlayan çocuklarda ve okul öncesi çocuklarda sıklıkla görülen bazı belirtiler:

• Değişikliklerle Başa Çıkma Zorluğu: Otizmli çocuklar rutinlerindeki değişikliklerle mücadele edebilirler. Farklı bir atıştırmalık veya değiştirilmiş bir program gibi küçük bir değişiklik sıkıntıya yol açabilir.
• Sınırlı Jest Kullanımı: Bir çocuk iletişim kurmak için jestler kullanmak yerine kelimelere güvenebilir veya hiç jest kullanmayabilir. Bu, el sallamamak veya nesneleri işaret etmemek olabilir.
• Ekolali: Bazı çocuklar kendi cümlelerini oluşturmak yerine duydukları ifadeleri tekrarlayabilirler. Filmlerden replikleri veya konuşmalardan gelen ifadeleri tam olarak anlamadan tekrarlayabilirler.
• Belirli İlgi Alanlarına Odaklanma: Otizmli çocuklar belirli konulara karşı derin ilgi gösterebilirler. Örneğin trenler hakkında çok bilgili olabilirler ve diğer konulara odaklanmakta zorluk çekebilirler.

Okul Çağındaki Çocuklarda Semptomlar

Otizmli çocuklar okula başladığında ek semptomlar ortaya çıkabilir:

• Sosyal Durumlarda Zorluk: Otizmli birçok çocuk arkadaş edinmekte veya sosyal ipuçlarını anlamakta zorluk çeker. Oyunlar sırasında sıra alma konusunda zorluk çekebilir veya şakaları ve alaycılığı kaçırabilirler.
• İletişimdeki Zorluklar: Otizmli bazı çocuklar sözel beceriler geliştirebilse de, ihtiyaçlarını etkili bir şekilde iletmede hala zorluk çekebilirler. Çok resmi bir dil kullanabilir veya konuşmalarda sorun yaşayabilirler.
• Alışılmadık Oyun Modelleri: Bazı çocuklar hayal gücüne dayalı oyunlara katılmak yerine oyuncakların mekaniğine odaklanır. Bebekler veya aksiyon figürleriyle hikaye anlatmak yerine parçalarla oynamayı tercih edebilirler.
• Yoğun Tepkiler: Okul çağındaki çocuklar bunaltıcı durumlara karşı güçlü tepkiler gösterebilirler. Bu, strese veya hayal kırıklığına tepki olarak sinir krizleri geçirmeyi içerebilir.

Eş Zamanlı Durumlar

Otizmin diğer durumlarla birlikte ortaya çıkabileceğini anlamak da önemlidir. Otizmli birçok çocukta dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), anksiyete bozuklukları veya öğrenme güçlükleri vardır. Bu durumları tanımak, çocuğun ihtiyaçları ve onları en iyi şekilde nasıl destekleyeceğiniz konusunda daha net bir resim sağlayabilir.

Erken Müdahalenin Önemi

Otizmin semptomlarını erken belirlemek, zamanında müdahaleye yol açabilir. Konuşma terapisi ve davranış terapisi gibi erken müdahale terapileri, iletişim becerilerini ve sosyal davranışları iyileştirmeye yardımcı olabilir. Çocuklar, kendilerine özgü zorluklarını ve güçlü yönlerini ele alan özel destekten faydalanabilirler.

Profesyonel Rehberlik Aramak

Çocuklarının gelişimi konusunda endişe duyan ebeveynler, sağlık uzmanlarına ulaşmayı düşünmelidir. Çocuk doktorları, çocuk psikologları veya gelişim uzmanları değerlendirmeler ve kaynaklar sağlayabilir. Bir çocuğun ihtiyaçlarını anlamak için doğru bir teşhis almak önemlidir. Siz de profesyonel yardım almak isterseniz Samsun Çocuk Gelişimi sayfasını ziyaret ederek randevu alabilirsiniz.

Sonuç

Otizmin semptomlarını anlamak, etkilenen çocukları ve ailelerini desteklemek için hayati önem taşır. Erken belirtileri tanımak, çocukluk boyunca devam edebilecek zamanında müdahalelere olanak tanır. Her çocuğun otizmle deneyimi benzersizdir ve bilgi sahibi olmak büyüme ve gelişme için destekleyici bir ortam yaratmaya yardımcı olur.

Unutmayın, çocuğunuzda otizm belirtileri fark ederseniz yardım istemekten çekinmeyin. Erken destek, hayatlarında anlamlı bir fark yaratabilir.